Кіші Аралды толтыруға арналған кешенді жоспар әзірленді - «Qazaqstan» Ұлттық телеарнасы

Кіші Аралды толтыруға арналған кешенді жоспар әзірленді

06.02.2024

Қызылорда облысындағы Кіші Арал мәселесі мемлекетаралық деңгейде көтеріліп, мамандар теңізді сақтап қалу үшін кешенді жоспар әзірледі. Мұндағы су көлемі 10 жылда 8,5 миллиард текше метрге азайған. Тартылған айдында балық қоры да кеміп барады. Тілшіміз Әділбек Серікұлы тақырыпты тарқатады.

Ауданда теңізге тіршілігі байланған 20-ға жуық елді мекен бар. Тұрғындардың негізгі күнкөрісі балық шаруашылығы. Бірақ, қазір олжа бұрынғыдай емес, - дейді балықшылар. Теңіз суы тұзданып, балықтың кейбір түрі сиреп кеткен.

Сламхан Әлиев, Қаратерең ауылының тұрғыны:

Дарияда су мөлшері молдау болса, теңізге де мол түседі ғой су. Сол үздіксіз ағып тұрса, барлық балықтың қырылуын аман сақтап қалар еді. Сол алаңдататын мәселеміз. Келешек жастар қалай күн көреді екен. Сондықтан Арал теңізі үзілмей суланып тұрса.

Осыдан 10 жыл бұрын Кіші Аралда 27 миллиард текше метр су болса, қазір бұл көрсеткіш 7 миллиардқа кеміген. Тартылып бара жатқан теңізді сақтап қалу үшін мамандар тиісті шаралар қабылдап жатыр.

Әділбек Серікұлы, тілші:

«Көкарал» бөгетіндегі су реттегіш тоспа бұрын қыс-көктем айларында ашық тұратын. Кіші Аралға жиналған су сарылдап өлі теңізге құйылып, балықтар қырылатын. Соңғы екі жылдан бері гидронысанның барлық тоспалары жабылып, қазіргі таңда Кіші Аралды толтыру өзекті мәселеге айналды.

Былтыр теңізді ұстап тұрған «Көкарал» бөгетінің су шайған 200 метр аумағы нығайтылып, қайта қалыпқа келтірілді. Ал тоспа жабылған екі жылда Кіші Аралдың деңгейі 20 сантиметрге көтерілді. Жағдайды бағамдап отырған сала басшылары биыл да Сырдария өзенінен Аралға тиісті мөлшерде су келеді деп болжам айтуда.

Серік Сермағамбетов, облыстық Табиғи ресустар және табиғат пайдалану басқармасының басшысы:

Былтырғы өткізілген мемлекетаралық су шаруашылығын үйлестіру комиссиясында Ташкентте болжаммен 1,6 миллиард суды түсіруді көзделген болатын. Қазіргі таңда соның 713 миллион текше метр суы осы уақытта түсіп тұр.

Кіші Арал мәселесі қазір Үкімет назарында. Жуырда еліміздің су ресустарын басқару жүйесін дамытудың тұжырымдамасы қаралды. Яғни, трансшекаралық өзендер бойынша Қазақстан көршілес мемлекеттермен мәмілеге келіп отыр. Сол келісім аясында Кіші Аралға жыл сайын 1,5 миллиард текше метр су құйылатын болса, 2030 жылға қарай теңіз ернеуіне жетеді деген болжам бар.

Хабарламаларға жазылу