Жаңалықтарды Telegram арнамыздан оқыңыз!Қазақтың бірлігі мен алаштың азаттығы үшін күрескен сыршыл ақын Мағжан Жұмабаевтың 125 жылдық мерейтойы Париждегі ЮНЕСКО төрінде тойланды. Мәртебелі халықаралық ұйым қабырғасында өткен шараға 20-дан астам елдің ғалымдары жиналып, түркі жұртына ортақ дүниелерді талқылады. «Рухани жаңғыру және мәдени мұра: қадымнан келешекке» деп аталатын басқосуды Халықаралық Түркі академиясы ұйымдастырды.
Түркия, Моңғолия, сонау Сібір мен Алтайдың ар жағынан келген ағайын. Намысы өр, мұраты ортақ түбі бір түркі елдерінің ғалымдары Париждегі ЮНЕСКО-ға асыға жетіпті. Жаһандану жағадан алған тұста бауырлас мемлекеттердің бір мақсатта бірігуі ауадай қажет. Халықаралық түркі академиясының көздегені де сол - түркі жұртының достығын нығайтып, ортақ мәдени мұраны жұмыла дамыту.
Дархан Қыдырәлі, Халықаралық түркі академиясының президенті:
- Ұлттық код, туған тіл, қастерлі мекен деген сияқты ұғымдардың барлығы түгел түркіге ортақ дүние. Осы біздің бастамамызға ЮНЕСКО қолдау көрсетіп отыр. ЮНЕСКО-дағы ұлттық комиссияларымыз қолдау көрсетіп отыр. Сондықтан, бүгінгі бастаманы Қазақстандағы рухани жаңғырудың халықаралық жалғасы деп айтуға болады.
«Еуразиядағы бауырлас халықтардың ортақ мұрасы форумда кеңінен насихатталып, мәдениетаралық, халықаралық диалог жаңа деңгейге көтеріледі деген сенімдемін». Президент Н. Назарбаевтың жиынға қатысушыларға арнаған алғысөзін еліміздің Франциядағы елшісі, ЮНЕСКО-дағы тұрақты өкілі Жан Ғалиев оқып берді. «Тіл жойылса, ұлт жойылады». Осыған алаңдаған сары ұйғыр, шор, ноғай, тыва халықтарының өкілдері басқосуда жойылу алдында тұрған төл тілдерінің жайын сөз етті. Латын қарпіне көшіп, тілді сақтап қалуға ұмтылып жатқан қазақ үкіметінің бастамасын түркі жұрты қуана қолдап отыр.
Өджал Огуз, Түркия ұлттық комиссиясының ЮНЕСКО-дағы төрағасы:
- Қазақстан - түркі дүниесінің өлкесі, Һәм жүрегі. Түркі жұртының басын біріктіріп, ауызбірлігін арттыру үшін қазақ елі үнемі керемет бастамалар көтеріп отырады. Енді Қазақстан латын қарпіне көшсе, арамыз одан сайын жақындайды. Латынша шыққан қазақ кітаптарын біз университеттерде оқытып, қазақша үйренгісі келетін түркі жастарының қатары көбейеді деген ойдамын.
Осындай сырлы өлеңдердің авторы Мағжан Жұмабаевтың туғанына биыл 125 жыл. ЮНЕСКО төрінде тойланған мерейтойда түркі жұрты ақынның өмірі мен өлеңдерін тағы бір еске алды. Америкадағы Мичиган университетінің профессоры Тимур Қожаоғлы ақынның 16 өлеңін қазақшадан ағылшынға аударып, кітап қылып басып шығарыпты.
Тимур Қожаоғлы, Мичиган мемлекеттік университетінің профессоры:
- Мағжан барша түркі ғылымының ақыны. 20 ғасырдағы ең үлкен, ең лирик ақындардың бірі. Мағжанның өлеңдері қазақ тілі, түркі тілінің ең жақсы, лирикалық сөздерінен құрылған.
Профессор алдағы екі жылда қазақ ақынының тағы 40 өлеңін ағылшын тіліне аударуды көздеп отыр. «Мағжанның поэзиясы әлі де тың зерттеуді қажет етеді», - дейді ғалымдар. Халықаралық түркі академиясы алдағы уақытта «түркі әлемінің 100 жаңа есімін» анықтауға кіріспек. Сол тізімге енуге әбден лайық, түркіге ортақ тұлғалар жайлы биыл шыққан біраз кітап форумда таныстырылды. Барлығы ЮНЕСКО ұйымының кітапханасына сыйға тартылды.
Нұрсұлу ҚАСЫМ
